Autyzm to słowo ostatnio często używane. Spotykamy się z nim w radiu, telewizji, prasie. Za tym słowem kryją się ludzie i ich odrębny świat; świat, w którym funkcjonują jakby w dwóch płaszczyznach.
Osobom autystycznym i ich rodzinom bardzo trudno jest uzyskać społeczne zrozumienie i wsparcie w ich dramatycznej sytuacji. Często ich problemy oraz podstawowe specyficzne potrzeby uważa się za marginalne, zbyt wygórowane. Wynika to często ze słabej wiedzy na temat autyzmu. Prowadzone badania dowiodły, iż podjęcie jak najwcześniejszych działań interwencyjnych, odpowiednio opracowany i właściwie realizowany zindywidualizowany system nauczania dają dziecku szansę na uzyskanie głębokiej, trwałej poprawy - aż do przywrócenia u niektórych spośród nich zdolności do normalnego radzenia sobie w życiu włącznie.
W 1943 r. amerykański psychiatra Leo Kanner wyodrębnił spośród wielu dziecięcych zaburzeń zachowań pewien charakterystyczny wzorzec, który nazwał autyzmem dziecięcym. Wzorzec ten łączył dzieci, które - pomimo zdrowego, inteligentnego oraz ogólnie atrakcyjnego wyglądu - wykazywały cechy skrajnego niedostosowania społecznego wraz z różnego rodzaju innymi upośledzeniami w funkcjonowaniu.
Dzieci te objawiały brak zainteresowania ludźmi, za to obsesyjnie zajmowały się wybranymi, stale tymi samymi przedmiotami, do których były niezwykle przywiązane. Sprawiały też wrażenie, jak gdyby doskonale wystarczały same sobie nie podejmując kontaktu wzrokowego i nie inicjując wspólnych działań.
Kanner sądził, że przyczyną tego stanu, nazwanego przez niego autyzmem, jest odrzucenie dziecka przez rodziców lub ich chłód uczuciowy, który powoduje zamknięcie się dziecka oraz zablokowanie jego rozwoju emocjonalno-społecznego. Od tego czasu przeprowadzono wiele badań, dzięki którym odkryto neurologiczne podłoże autyzmu oraz poznano kilkadziesiąt czynników, które mogą powodować specyficzne uszkodzenie w centralnym systemie nerwowym wywołując charakterystyczne autystyczne zachowania. Okazało się również, że istnieje wiele więcej typów autyzmu, niż to wyróżnił Kanner oraz że autystyczne zachowania mogą towarzyszyć innym schorzeniom i upośledzeniom (zespół Retta, zespół Hellera określany jako dziecięcy zespół dezintegracyjny, zespół Aspergera).
Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte pozwoliły na zgromadzenie danych o około pięćdziesięciu czynnikach natury neurobiologicznej: chromosomalnych, metabolicznych, intoksykacyjnych oraz związanych z uszkodzeniem w obrębie centralnego układu nerkowego. Okazało się też, że nie można wyróżnić żadnej określonej przyczyny wywołującej autyzm wczesnodziecięcy, ani też jakiejś jednej, konkretnej grupy przyczyn.
Autyzm to zaburzenie neurologiczne, które uszkadza zdolność do przetwarzania informacji płynących z narządów zmysłów i różnych obszarów mózgu.
W niektórych przypadkach autyzm przejawia się już u niemowląt. Zamiast nawiązywać kontakt wzrokowy - dziecko wpatruje się gdzieś w przestrzeń. Może ignorować głos ludzki, nie chcieć się przytulić lub nawet bronić się przed dotknięciem. Najczęściej jednak autyzm ujawnia się w wieku od dwóch do trzech lat - wtedy, kiedy powinien nastąpić gwałtowny rozwój mowy i zdolność do zabawy z użyciem wyobraźni.

• Opóźnienie rozwoju mowy i/albo jej brak:
• Problemy społeczne i trudności w relacjach z ludźmi:
• Nietypowe reakcje na dźwięk, smak, dotyk, węch i widok:
• Nierównomierny rozwój, przemieszane silne i słabe strony:

• W zakresie resocjalizacji:
  • unikanie bezpośredniego kontaktu wzrokowego,
  • unikanie kontaktu fizycznego,
  • kontaktowanie się z innymi osobami mimochodem, zwracanie na siebie uwagi poprzez zachowania niezgodne z przyjętymi normami,
  • brak zabaw symbolicznych, często niewłaściwe posługiwanie się zabawkami - w sposób rytualny,
  • nie towarzyszenie innym osobom w codziennych zajęciach lub zabawie; pozostawione samotnie najczęściej wykonuje stereotypowe czynności posługując się ulubionymi zabawkami i przedmiotami,
  • wpatrywanie się w określone wzory, np. na ścianie, w oknie, słuchanie określonych fragmentów muzyki.
• W zakresie rozwoju emocjonalnego:
  • Dzieci autystyczne postrzegane są często jako te, które nie przeżywają świata zewnętrznego w sposób emocjonalny - nie zawsze potrafią okazywać radość, smutek, złość, zadowolenie.
• W zakresie rozwoju poznawczego:
  • Dziecko autystyczne ma duże problemy w całościowym spostrzeganiu. Zwraca uwagę na drobne, niekiedy mało istotne elementy, które dla niego mają specyficzne znaczenie. Często u dzieci autystycznych występuje nadselektywność bodźców: brak reakcji na silne bodźce, a na bodźce ledwo słyszalne - silna reakcja.
• W zakresie rozwoju umysłowego:
  • W zdecydowanej większości oprócz typowych zaburzeń sensorycznych i emocjonalnych występuje u dzieci autystycznych upośledzenie umysłowe. Dzieci z objawami autystycznymi mieszczące się w normie intelektualnej stanowią jedynie 4% populacji osób autystycznych, pozostałe to dzieci upośledzone w stopniu umiarkowanym.
• W zakresie rozwoju myślenia:
  • U dzieci autystycznych myślenie na poziomie abstrakcyjnym jest zaburzone, często nie występuje. Nie podejmują one działań zmierzających do naśladowania kogoś lub czegoś, ani też zabaw tematycznych.