Świadczenia/zasiłki z pomocy społecznej – osoby starsze  i niepełnosprawne (opracowano na podstawie: http://www.mops.rsl.pl)

Dofinansowanie ze środków PFRON

Z zakresu rehabilitacji społecznej MOPS w Rudzie Śląskiej udziela dofinansowania indywidualnym osobom niepełnosprawnym w zakresie:

I. Uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych.

Osoby niepełnosprawne mogą ubiegać się o dofinansowanie do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym raz na rok. Wysokość przyznanego dofinansowania uzależniona jest od posiadanego stopnia niepełnosprawności i od 01.01.2015r. wynosi:

1. 30% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopniem niepełnosprawności, osoby niepełnosprawnej w wieku do 16 lat oraz osoby niepełnosprawnej w wieku 16-24 lat uczącej się i nie pracującej, bez względu na stopień niepełnosprawności,
2. 27% przeciętnego wynagrodzenia-dla osoby niepełnosprawnej z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
3. 25% - przeciętnego wynagrodzenia dla osoby niepełnosprawnej z lekkim stopniem niepełnosprawności,
4. 20% przeciętnego wynagrodzenia dla opiekuna osoby niepełnosprawnej i dla osoby niepełnosprawnej zatrudnionej w zakładzie pracy chronionej, niezależnie od posiadanego stopnia niepełnosprawności.

II. Likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych.

Bariery architektoniczne to wszelkie utrudnienia występujące w budynku i w jego najbliższej okolicy, które ze względu na rozwiązania techniczne, konstrukcyjne lub warunki użytkowania uniemożliwiają lub zmniejszają swobodę ruchu osobom niepełnosprawnym.

Bariery w komunikowaniu się to ograniczenia uniemożliwiające i utrudniające osobie niepełnosprawnej swobodne porozumiewanie się i/lub przekazywanie informacji.

Bariery techniczne to przeszkody utrudniające lub uniemożliwiające osobie niepełnosprawnej pokonywanie pewnych ograniczeń; likwidacja bariery powinna spowodować sprawniejsze działania i umożliwić wydajniejsze jej funkcjonowanie.

„Wysokość dofinansowania likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych wynosi do 95 % kosztów przedsięwzięcia nie więcej jednak niż do wysokości 15-krotnego przeciętnego wynagrodzenia”.

Dofinansowania do likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych przyznaje się na podstawie umowy zawartej z osobą niepełnosprawną. Przekazanie dofinansowania następuje po przedłożeniu faktury potwierdzającej likwidację bariery i opłacenia udziału własnego, która podana jest w zawartej i podpisanej przez obie strony umowie.

Osoba niepełnosprawna może ubiegać się o dofinansowanie do likwidacji barier technicznych i w komunikowaniu się raz na 3 lata, natomiast do likwidacji barier architektonicznych raz na rok.

Zakupu sprzętu rehabilitacyjnego.

O dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny mogą ubiegać się osoby niepełnosprawne stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, które spełniają kryterium dochodowe jak przy dofinansowaniu do turnusów rehabilitacyjnych. Wysokość dofinansowania wynosi do 80% kosztów tego sprzętu, nie więcej jednak niż do wysokości pięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia. Po rozpatrzeniu wniosku zawierana jest umowa z osobą niepełnosprawną a następnie można dokonać zakupu sprzętu.

Zaopatrzenia w środki pomocnicze i przedmioty ortopedyczne.

Warunkiem uzyskania dofinansowanie jest spełnienie kryterium dochodowego oraz uzyskania pomocy ze strony Narodowego Funduszu Zdrowia. Do wniosku należy dołączyć fakturę zakupu, w której określona zostanie kwota opłacana w ramach ubezpieczenia zdrowotnego i kwotę udziału własnego oraz kserokopię zrealizowanego zlecenia lekarskiego, potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez wystawcę faktury.

Osoba niepełnosprawna może złożyć wniosek o dofinansowanie ze środków Funduszu w każdym czasie.

Do wniosków indywidualnych osób niepełnosprawnych należy dołączyć:

• aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
• potwierdzenie dochodów uzyskanych za kwartał poprzedzający miesiąc złożenia wniosku.

Stowarzyszenia i podmioty, które:

1. działają na rzecz osób niepełnosprawnych co najmniej 2 lata przed dniem złożenia wniosku,
2. udokumentują posiadanie środków własnych lub pozyskanych z innych źródeł,

mogą uzyskać dofinansowanie do:

• organizacji imprez sportowych, kulturalnych, rekreacyjnych i turystycznych,
• zakupu sprzętu rehabilitacyjnego.

Wnioski o dofinansowanie składa się w terminie do dnia 30 listopada roku poprzedzającego realizację zadań. Wysokość dofinansowania wynosi 60 % kosztów realizacji zadania, w przypadku sprzętu rehabilitacyjnego nie więcej niż pięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia.

Usługi opiekuńcze

zgodnie z art. 50 ustawy o pomocy społecznej „osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych.

Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.

Osoby zainteresowane tą formą pomocy powinny zgłosić się do Zespołu Pracowników Socjalnych w dzielnicy swojego zamieszkania.

Procedura przyznawania usług w środowisku podopiecznego - wymagana dokumentacja:

• wywiad środowiskowy wraz z załącznikami,
• decyzja emerytalna / rentowa,
• zaświadczenie lekarskie - w przypadku specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi wystawione przez lekarza psychiatrę,
• wywiad u osób, o których mowa w art. 103 ustawy z dnia 12.03.2004 roku o pomocy społecznej.

Usługi przyznawane są decyzją administracyjną na okres pół roku z możliwością przedłużenia w zależności od potrzeb.

Zakres oferowanych usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych oraz zasady odpłatności określa Uchwała Nr 468/XXVI/2004 Rady Miejskiej w Rudzie Śląskiej z dnia 27.05.2004 r.(wraz z późniejszymi zmianami) w sprawie określenia szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze zapewniane w miejscu zamieszkania oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat jak również trybu ich pobierania z późniejszymi zmianami.

W przypadku specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi zakres i zasady odpłatności precyzuje Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 roku w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych. (DZ. U nr 189 poz.1598 z późn. zmianami).

Środowiskowe domy samopomocy

Na terenie Rudy Śląskiej znajdują się dwa Środowiskowe Domy Samopomocy:

1. Środowiskowy Dom Samopomocy prowadzony przez Caritas Archidiecezji Katowickiej – Ośrodek dla Niepełnosprawnych "Najświętsze Serce Jezusa" w Rudzie Śląskiej – Halembie przy ul. Kłodnickiej 91. Dom przeznaczony jest dla 40 osób.
2. Środowiskowy Dom Samopomocy prowadzony przez Caritas Archidiecezji Katowickiej – Ośrodek „Św. Elżbieta” w Rudzie Śląskiej – Rudzie przy ul. Wolności 30. Dom przeznaczony jest dla 21 osób.

Środowiskowe Domy Samopomocy są ośrodkami wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

Świadczą usługi w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych, polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym.

Kwalifikacja do Środowiskowych Domów Samopomocy: O miejsce w przedmiotowych placówkach ubiegać mogą się osoby, które w wyniku upośledzenia niektórych funkcji organizmu lub zdolności adaptacyjnych wymagają pomocy do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, w szczególności w celu zwiększenia zaradności i samodzielności życiowej, a także integracji społecznej.

Wymagana dokumentacja:

1. Wniosek o skierowanie do środowiskowego domu samopomocy.
2. Wywiad środowiskowy ( przeprowadza pracownik socjalny ).
3. Zaświadczenie lekarza psychiatry/neurologa o występujących zaburzeniach psychicznych.
4. Zaświadczenie lekarza rodzinnego o stanie zdrowia i o braku przeciwwskazań do uczestnictwa w zajęciach domu wraz z informacją o sprawności w zakresie lokomocji osób niepełnosprawnych fizycznie.
5. Orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, o ile osoba takie posiada.
6. Opinia pracownika socjalnego dotycząca sprawności psychofizycznej osoby ubiegającej się o skierowanie.
7. Uzgodnienia dotyczące zakresu usług i odpłatności z osobą kierowaną.
8. Decyzja emerytalna/ rentowa lub zaświadczenie o dochodzie osoby ubiegającej się oraz członków rodziny.

Skierowanie do placówki odbywa się na podstawie decyzji administracyjnej wydanej przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rudzie Śląskiej bądź osoby przez niego upoważnione. W przypadku osób, które po raz pierwszy wystąpiły o skierowanie do domu, decyzję o skierowaniu wydaje się na czas określony, nie dłuższy niż 3 miesiące. Okres skierowania może zostać przedłużony w zależności od stanu zdrowia podopiecznego i jego warunków życiowych.

Odpłatność za pobyt w Środowiskowych Domach Samopomocy: Od dnia 31 marca 2010 roku zasady dotyczące odpłatności za pobyt w środowiskowych domach samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi reguluje ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej ( tekst jednolity Dz. U. z 2009 roku, Nr 175, poz. 1362 ze zm. ).

Domy Pomocy Społecznej

Na terenie miasta Ruda Śląska znajduje się 5 domów pomocy społecznej:

1. Dom Pomocy Społecznej „Senior” 41 - 704 Ruda Śląska ul. Puszkina 7 Dom przeznaczony jest dla osób przewlekle somatycznie chorych. Liczba miejsc: 150
2. Dom Pomocy Społecznej „Św. Elżbieta” prowadzony przez Caritas Archidiecezji Katowickiej 41 - 700 Ruda Śląska ul. Wolności 30 Dom przeznaczony jest dla osób w podeszłym wieku. Liczba miejsc: 80
3. Dom Pomocy Społecznej prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzi s. Karola Boromeusza 41 - 707 Ruda Śląska ul. Oddziałów Młodzieży Powstańczej 3 Dom przeznaczony jest dla osób przewlekle psychicznie chorych. Liczba miejsc: 53 osoby.
4. Dom Pomocy Społecznej prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzi s. Karola Boromeusza 41 - 707 Ruda Śląska ul. Piłsudskiego 43 Dom przeznaczony jest dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie. Liczba miejsc: 48 osób.
5. Dom Pomocy Społecznej Caritas Archidiecezji Katowickiej Ośrodek dla Niepełnosprawnych Najświętsze Serce Jezusa 41-706 Ruda Śląska ul. Kłodnicka 103 Dom przeznaczony jest dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie Liczba miejsc: 95 osób.

Procedura kierowania do domu pomocy społecznej:

Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, nie mogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.

Dokumentacja wymagana, przy kierowaniu do domu pomocy społecznej:

1. Wywiad środowiskowy rodzinny (przeprowadza pracownik socjalny).
2. Zaświadczenie lekarskie.
3. Opinia pracownika socjalnego dotycząca stopnia sprawności osoby ubiegającej się o skierowanie do domu pomocy społecznej.
4. Decyzja emerytalna/rentowa.
5. Prośba/zgoda o umieszczenie w domu pomocy społecznej.
6. Zgoda na ponoszenie odpłatności w domu pomocy społecznej - 70% dochodu.
7. Wywiad u osób zobowiązanych do odpłatności wraz z umową dot. odpłatności za pobyt osoby umieszczanej w domu pomocy społecznej.

Rodzaj schorzenia określony w zaświadczeniu lekarskim to podstawowa przesłanka kwalifikująca osobę zainteresowaną do odpowiedniego typu domu pomocy społecznej, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej. Dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających.

Odpłatność w domach pomocy społecznej:

Zgodnie z art. 61 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny. Opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej wnoszą:

1. Mieszkaniec domu, nie więcej niż 70% dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka nie więcej niż 70% tego dochodu.
2. Małżonek, zstępni przed wstępnymi: - w przypadku osoby samotnie gospodarującej jeżeli dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, - w przypadku osoby w rodzinie, jeśli posiadany dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie,
3. Gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej.

Zgodnie z art. 64 ustawy o pomocy społecznej osoby wnoszące opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej można zwolnić, na ich wniosek, częściowo lub całkowicie z tej opłaty, w szczególności jeśli:

1. Wnoszą opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce,
2. Występują uzasadnione okoliczności, zwłaszcza długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych,
3. Małżonkowie, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia,
4. Osoba zobowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko.

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia
• osobie, która ukończyła 75 rok życia.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;
• osobie przebywającej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (oznacza to dom pomocy społecznej, schronisko dla nieletnich, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny a także szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie)
• jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby chyba, że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Zasiłek pielęgnacyjny nie jest uzależniony od kryterium dochodowego.

Zasiłek przyznaje się od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożono wniosek na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności. Jeśli orzeczenie wydano na stałe zasiłek przyznaje się na stałe. Zasiłek z tytułu ukończenia 75 roku przyznaje się na czas nieokreślony.

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1. nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
2. w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

1. matce albo ojcu,
2. opiekunowi faktycznemu dziecka,
3. osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4. innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności:
• o jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1. rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3. nie ma opiekuna faktycznego, ani spokrewnionej rodziny zastępczej w rozumieniu ustawy lub osoby te legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

W przypadku, gdy o świadczenie pielęgnacyjne ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenie te przysługuje odpowiednio:

• rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
• małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego lub wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. 

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeśli:

1. Osoba sprawująca opiekę:
• ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
• ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 roku o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
2. Osoba wymagająca opieki:
• pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
• została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
3. na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
4. członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 roku o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
5. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 roku o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
6. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Wnioskodawca może jednocześnie ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny. Zgodnie z art. 67 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu ma obowiązek zgłoszenia do NFZ członków rodziny, jeśli nie podlegają oni ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.

Wnioskodawca może także ubiegać się o ubezpieczenie emerytalno-rentowe, z tytułu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną.

Jak wypłacane jest świadczenie pielęgnacyjne?

• Świadczenie pielęgnacyjne przyznaje się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane nas czas określony, wówczas prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.
• Jeżeli osoba w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności złoży wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

Zasiłek dla opiekunów

W dniu 4 kwietnia 2014 r. została uchwalona ustawa o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. 2014 r. poz. 567). Przedmiotowa ustawa określa warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypłacania zasiłków dla opiekunów osobom, które utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z dniem 1 lipca 2013 r. w związku z wygaśnięciem z mocy prawa decyzji przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Zasiłek dla opiekunaprzysługuje osobie, jeżeli decyzja o przyznaniu jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wygasła z mocy prawa z dniem 1 lipca 2013 r., na podstawie uznanego za niekonstytucyjny art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw.

Prawo do zasiłku dla opiekuna rozstrzyga się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.

Zasiłek dla opiekuna przysługuje jeżeli osoba spełnia warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2012 r.

W przypadku, gdy o zasiłek dla opiekuna ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników lub domownicy, świadczenie to przysługuje odpowiednio:

• rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
• małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego lub wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Prawo do zasiłku dla opiekuna ustalane jest na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku, gdy osoba w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności złoży wniosek o ustalenie prawa do zasiłku dla opiekuna, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

Zasiłek dla opiekuna nie przysługuje za okresy, w których:
a) osobie ubiegającej się o zasiłek dla opiekuna zostało ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego lub
b) na osobę wymagającą opieki innej osobie zostało ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego.

Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 583 z późn. zm.) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli nie podejmują bądź rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

W przypadku, gdy o specjalny zasiłek opiekuńczy ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenie te przysługuje odpowiednio:

• rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
• małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego lub wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego rozstrzyga się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznaje się na okres zasiłkowy, który trwa od listopada do października następnego roku. Prawo do świadczeń opiekuńczych ustala się na okres zasiłkowy, chyba, że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do świadczeń rodzinnych ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.

W przypadku, gdy dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę przekracza kwotę uprawniającą daną osobę do specjalnego zasiłku opiekuńczego o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje.

Dochód oznacza to, po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób:

• przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c, 30e i 30 fustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.
• deklarowany w oświadczeniu dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, pomniejszony o należny zryczałtowany podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
• inne dochody niepodlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione w art. 3 pkt 1c ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 roku poz. 114)

 

W przypadku utraty dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy lub po tym roku, ustalając ich dochód, nie uwzględnia się dochodu utraconego.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:

1. Osoba sprawująca opiekę:
• ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
• ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
• legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. Osoba wymagająca opieki:
• została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, gdy:

• na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
• członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Wnioskodawca może jednocześnie ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny. Zgodnie z art. 67 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu ma obowiązek zgłoszenia do NFZ członków rodziny, jeśli nie podlegają oni ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.

Za osobę pobierającą specjalny zasiłek opiekuńczy opłacane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez okres niezbędny do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego).

Aktywny Samorząd

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych corocznie określa zadania do realizowania przez samorządy lokalne. Dotyczą one działań wspierających. Realizacją programu zajmuje się Dział Opieki nad Osobami Starszymi i Niepełnosprawnymi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rudzie Śląskiej. Informację o aktualnym wsparciu w ramach Programu można uzyskać:

Pracownicy Działu przyjmują codziennie w następujących godzinach:

Poniedziałek: 14:00-17:00
Wtorek, Środa, Piątek: 8:00-10:00
Czwartek: 14:00-15:30

Informacje telefoniczne udzielane są pod numerem telefonu (32) 344 03 23 (wew. 306, 30

W ramach realizacji programu osoby niepełnosprawne mogły do tej pory ubiegać się o udzielenie dofinansowania w następujących przedsięwzięciach:

Moduł I – likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową, w tym:

• Obszar A – likwidacja bariery transportowej:
  Zadanie 1 - pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu,
  Zadanie 2 – pomoc w uzyskaniu prawa jazdy kategorii B,

• Obszar B – likwidacja barier w dostępie do uczestniczenia w społeczeństwie informacyjnym: Zadanie 1 – pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania, Zadanie 2 – dofinansowanie szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu elektronicznego i oprogramowania.

• Obszar C – likwidacja barier w poruszaniu się: Zadanie 1 - pomoc w zakupie wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym, Zadanie 2 – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym, Zadanie 3 – pomoc w zakupie protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne, Zadanie 4 – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanej protezy kończyny,

• Obszar D – pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej.

Moduł II – pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym.

Adresat programu (Moduł I):

• Obszar A Zadanie nr 1
  - osoba niepełnosprawna, która posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności (a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności) oraz dysfunkcję narządu ruchu. W przypadku osób w wieku emerytalnym wymagane jest zatrudnienie.
• Obszar A Zadanie nr 2
  - osoba niepełnosprawna w wieku aktywności zawodowej, która posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności oraz dysfunkcję narządu ruchu.
• Obszar B Zadanie nr 1
  - osoba niepełnosprawna, która posiada znaczny stopień niepełnosprawności (a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności) oraz dysfunkcję obu kończyn górnych lub narządu wzroku. W przypadku osób w wieku emerytalnym wymagane jest zatrudnienie."
• Obszar C Zadanie nr 1
  - osoba niepełnosprawna, która posiada znaczny stopień niepełnosprawności (a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności) oraz dysfunkcje uniemożliwiające samodzielne poruszanie się za pomocą wózka inwalidzkiego o napędzie ręcznym. W przypadku osób w wieku emerytalnym wymagane jest zatrudnienie.
• Obszar C Zadanie nr 2
  - osoba niepełnosprawna, która posiada znaczny stopień niepełnosprawności (a w przypadku osób do 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności), która jest użytkownikiem wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym.
• Obszar C Zadanie nr 3 oraz Zadanie nr 4
  - osoba niepełnosprawna w wieku aktywności zawodowej lub emerytalnym – jeśli jest zatrudniona, po amputacji kończyn/y, wobec której został orzeczony stopień niepełnosprawności, a ekspert PFRON potwierdził stabilność procesu chorobowego oraz rokowania uzyskania zdolności do pracy w wyniku wsparcia udzielonego w programie.
• Obszar D
  - osoba niepełnosprawna w wieku aktywności zawodowej, która posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, jest aktywna zawodowo i pełnio rolę opiekuna prawnego dziecka. Przez aktywność zawodową należy rozumieć zatrudnienie lub rejestrację w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna, albo jako osoba poszukująca pracy i nie pozostająca w zatrudnieniu.

Adresat programu (Moduł II) –realizowany dotychczas przez oddziały wojewódzkie program „Student II”:

• znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności,
• nauka w szkole wyższej lub szkole policealnej lub kolegium lub przewód doktorski otwarty poza studiami doktoranckimi.

opracował: dr Wojciech Fijałkowski